کاتاراکت یا آب مروارید، یک بیماری چشمی است که در آن، ناحیه ابرمانند بدون دردی روی عدسی چشم ایجاد میشود. این ضایعه درواقع کدورت عدسی بیمار است که بصورت مهآلود شدن دید، خود را نشان میدهد. این حالت موجب اختلالاتی در دید و تاری دید میشود. آب مروارید اغلب در افراد مسن اتفاق میافتد. تصویر سمت چپ چشم سالم و تصویر سمت راست نشانگر یک آب مروارید کاملاً رسیده است
علت آب مروارید:
عدسی چشم ترکیبی از آب و پروتئین است. پروتئینها به نحوی قرار گرفتهاند که عدسی را شفاف نگه میدارند و باعث عبور نور از آن میشوند. آب مروارید به دنبال تغییراتی در ساختار پروتئینی عدسی چشم و تجمع آنها در بعضی نواحی عدسی ایجاد میشود. این حالت باعث به وجود آمدن ناحیهای کدر روی عدسی چشم میگردد. گرچه علت اصلی ایجاد آب مروارید مشخص نیست اما براساس عوامل ایجاد کننده، بیماری آب مروارید به چند دسته تقسیم میشود که در ادامه آورده شده است.
انواع آب مروارید
آب مروارید وابسته به سن: این نوع از آب مروارید که شایعترین علت است، در نتیجه افزایش سن ایجاد میشود.
آب مروارید مادرزادی: گاهی در نتیجه عفونت داخل رحمی، آسیب یا عدم تکامل کافی قبل از تولد، نوزادان مبتلا به آب مروارید به دنیا میآیند یا ممکن است در اوایل کودکی مبتلا به آب مروارید شوند.
آب مروارید ثانویه: در نتیجه برخی بیماریها مثل دیابت، سموم، مصرف داروهای خاص مثل کورتیکواستروئید یا دیورتیک و اشعه ماورای بنفش، آب مروارید میتواند ایجاد شود.
آب مروارید پس از ضربه: این نوع از آب مروارید به دنبال ضربه به چشم ایجاد میشود.
به طور کلی عواملی مثل دود سیگار، آلودگی هوا و مصرف زیاد الکل نیز میتوانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند.
علائم آب مروارید چیست؟
آب مروارید معمولاً به آرامی شکل میگیرد و تا زمانی که به طور قابل توجهی دید چشم کدر شود، علائم ناچیزی دارد. علائم آب مروارید در مراحل پیشرفته عبارتند از:
دید مه آلود، تار و ابری
نزدیکبینی پیشرونده در افراد مسن
مشکلات دید در شب مثل تابش خیره کننده نور چراغها
تابش خیره کننده نور در روز
محو شدن یا زرد شدن رنگها (که اغلب بیمار متوجه آن نیست)
تغییرات ناگهانی در شماره عینک
جراحی آب مروارید
معمولترین روش جراحی آب مروارید، فیکوامولسیفیکاسیون است. این جراحی تحت بیحسی موضعی چشم انجام میشود.
در فیکوامولیسیفیکاسیون، جراح با ایجاد دو برش در سفیدی چشم و نزدیک به لبه خارجی قرنیه، سوراخ بسیار کوچکی (درحد 3-2 میلیمتر) را برای دستیابی به عدسی چشم ایجاد میکند. سپس ابزار کوچکی (پروب دستگاه فیکوامولسیفیکاسیون) به درون چشم وارد میشود. امواج اولتراسونیک (ماوراء صوت) برای شکستن عدسی کدر شده به قطعات بسیار کوچک استفاده میشود. این قطعات کوچک از طریق مکشِ دستگاه، از چشم خارج میشوند. سپس لنز مصنوعی دائمی در داخل چشم قرار داده میشود. این لنزها از جنس پلاستیک، اکریلیک یا سیلیکون هستند و به هیچ وجه توسط شخص قابل حس نیستند. هیچ گونه مراقبتی از این لنزها لازم نیست و در داخل چشم کار گذاشته میشوند. برشهای ایجاد شده در روش فیکوامولسیفیکاسیون به قدری کوچک است که نیازی به بخیه زدن وجود ندارد (گاهی پزشک بنابر صلاحدید، یک یا دو بخیه موقت میزند).
جراحی فمتوکاتاراکت
در این روش که درواقع همان فیکوامولسیفیکاسیون است، برشها و کپسولوتومی توسط لیزر فمتوسکند انجام میگیرد و باقی عمل جراحی مانند فیکو انجام میشود.
نتایج جراحی
بیشتر بیماران بعد از جراحی دید طبیعی بدست میآورند. بعضی بیماران دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی ندارند. بیماران همچنین درک بهتری از عمق و رنگها بدست خواهند آورد.
برخلاف دیگر روشهای جراحی آب مروارید، بیماران تقریباً بلافاصله بعد از فیکوامولسیفیکاسیون میتوانند به فعالیتهای معمول خود بپردازند. بیماران بعد از جراحی میتوانند فعالیتهایی مثل رانندگی، خواندن یا ورزش کردن را که به خاطر آب مروارید کنار گذاشته بودند، دوباره از سر بگیرند.
مراقبتهای بعد از جراحی
بعد از جراحی، استراحت به مدت 24 ساعت تا زمانی که بیمار برای پیگیری به پزشک خود مراجعه کند، توصیه میشود. برخی بیماران بعد از جراحی درد و ناراحتی در چشم خود دارند. برای تسکین درد فقط داروهای تجویز شده توسط پزشک باید مصرف شود. حساسیت به نور نیز تا مدتی بعد از جراحی طبیعی است.
برای جلوگیری از عفونت و کنترل فشار درون چشم، قطرههای چشم تجویز میشوند. این قطرهها تا یک ماه بعد از جراحی باید مورد استفاده قرار گیرند.
ارسال نظر